شیوه ارجاع در پایان نامه مقاله عربیمقاله - پایان نامه

وجهیت در زبان فارسی  – افعال وجهی در زبان فارسی و بیان وجهیت

برای دانلود فایل کامل مقاله اینجا کلیک کنید

همچنین بخوانید : وجهیت چیست ؟

نویسندگان : جلال رحیمیان ۱ محمد عموزاده ۲

۱ استاد دانشگاه شیراز  ۲ دانشیار دانشگاه اصفهان
چکیده
افعال وجهی و کارکردهای آن‌ها را می‌توان از جنبه‌های گوناگون و در قالب‌های نظری متفاوتی مورد بررسی و تحلیل قرار داد. مقاله حاضر بر آن است بر اساس چارچوب پالمر (۱۹۹۰) افعال وجهی فارسی را از دو جنبه‌ی «درجه» و «نوع» توصیف و تحلیل نماید. بررسی مذکور نشان می‌دهد فعل وجهی «باید» علی‌رغم عدم استلزام گزاره ای، برای بیان سه درجه از وجهیت معرفتی، دو درجه از وجهیت پویا و یک درجه از وجهیت الزامی به‌کار می‌رود. از طرف دیگر، دو فعل وجهی دیگر زبان فارسی: «شدن» و «توانستن» نیز جدای از تفاوت‌های سبکی، با توجه به کارکردهای مشترک، برای بیان دو درجه از وجهیت معرفتی، دو درجه از وجهیت الزامی و یک درجه از وجهیت پویایی به‌کار می‌روند. از دیگر مباحث تحقیق، هر چند سه فعل وجهی فارسی برای بیان درجات و انواع وجهیتی پیشنهادی پالمر ظاهراً کفایت می‌کند اما بافت موقعیتی و ابعاد کاربرد شناختی نقش تعیین کننده ای در ابهام­زدائی معانی هر یک از افعال مذکور ایفا می‌کند.

کلیدواژه‌ها

افعال وجهی درجه و نوع وجهیت. وجهیت‌های معرفتی الزامی و پویا
بررسی نمونه های افعال وجهی زبان فارسی در بیان مفهوم وجهیت نشان می‌دهد چارچوب دستوری- معنائی پالمر در تبیین و دسته بندی آنها از لحاظ نوع و درجه تا حدی موفق بوده و می‌تواند بعضی از جنبه های دستوری- معنائی آنها را آشکار سازد. با این حال آنچه چارچوب مذکور را به چالش می‌کشاند میزان توانایی آن در ابهام زدائی معانی متنوع افعال وجهی می‌باشد. همان طوری که مثال‌های بحث شده در این مقاله نشان داده است تنوع معانی افعال وجهی در زبان فارسی خصوصاً فعل «باید» بسیار گسترده است که مفاهیم قابل بیان توسط آن در زبان‌های دیگر مثلاً انگلیسی با افعال وجهی متنوع متمایز از هم بیان می‌شود؛ لذا بافت موقعیتی کلام نقش بسزائی در تمایز معانی گوناگون افعال وجهی دارد که متأسفانه چارچوب پالمر قادر به تبیین و توصیف آنها نیست. بنابراین، همان‌گونه که مطالعات پیشین در حوزه افعال وجهی و وجهییت نشان داده است، پدیده مذکور می‌بایست بر اساس رویکردی میان حوزه ای دستوری-معناشناختی-کاربردشناختی-کلامی مورد بررسی قرار گیرد تا ابعاد مختلف آن روشن گردد.

By شرکت ناسار - تجارت با عراق

دکتر حبیب کشاورز عضو هیأت علمی دانشگاه سمنان - گروه زبان و ادبیات عربی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *