ترجمه اسم های مرکب عربی در متون انگلیسی

ترجمه اسم های مرکب عربی در متون انگلیسی
استفاده فراوان مسلمانان غیر عرب در سطح جهان از اسم‌های مرکب عربی این گونه اسم‌ها را به یکی از سختی‌های کار ترجمه تبدیل کرده است.
یک نکته دیگر هم درباره اسم‌های خاص باید گفته شود و آن مربوط به اسم‌های مرکب عربی‌ای است که بسیاری از مسلمانان کشورهای غیر عربی جهان در نام‌گذاری از آن‌ها استفاده می‌کنند، مثل عبد الرّحمان، شمس الحقّ، منیب الرّحمان، شمس العالم، ضیاءالحق، مجیب الرّحمان، ریاض الحق، مجیب الاسلام، رضوان الدیّن و مانند این‌ها. در روزنامه‌های چاپی و اینترنتی معمولاً املای لاتینی این اسم‌ها را به صورت‌هایی می‌آورند که با اصل عربی آن‌ها تطابق ندارد. از این گذشته چون با معنای این اسم‌ها آشنایی ندارند، جزءهای ترکیبی آن‌ها را تشخیص نمی‌دهند. در نتیجه تصور می‌کنند که مثلاً “منیب الرّحمان” که آن را “Munibur Rahman” می‌نویسند، شامل دو اسم است: یکی “منیبر” (Munibur)، و دیگری “رحمان” (Rahman)، و آنوقت در ادامه خبر از او فقط با “Munibur” (منیبُر) یاد می‌کنند. در خبری درباره یک تصادف می‌خوانید:

“…twenty passengers, including Mujibul, injured.”

“…بیست مسافر از جمله مجیبــّـل، مجروح شدند.”

در مقدمه خبر این شخص “Mujibul Haq” (مجیب الحق) معرفی می‌شود و بعد خبرگار به خیال خود از او با یکی از دو اسمش یاد می‌کند، که باید “مجیب” باشد، ولی می‌شود “مجیبـول”. مترجمان فارسی زبان در برخورد با این اسم‌ها باید توجه داشته باشند که هیچوقت یک نیمه از این اسم‌های مرکب “عربی-اسلامی” را، آن هم به صورتی که در انگلیسی نوشـته می‌شود، به خط فـارسی برنگـردانند، بلکه تمام اسم را بیاورند. بسیاری از نویسندگان و گویندگان رسانه‌های گروهی انگلیسی ناآگاهانه تصور می‌کنند که اسم‌هایی مثل “Abdul”، “Shamsul”، “Ziyaul”، “Munibur”، “Abdur”، “Riyadhul”، “Mujibur”، “Uddin” و مانند این‌ها وجود دارد، حال آنکه این اسم‌ها به ترتیب عبدالرّحمان، شمس الحق، شمس العالم، ضیاء الحق، ضیاء الرّحمان، منیب الرّحمان، عبدالرّحمان، ریاض الحق، مجیب الرحمان، و رضوان الدّین بوده است.

ظاهراً این جور اسم‌ها امروزه برای بعضی از خود مسلمان‌های غیر عرب و همچنین عرب‌های مسلمان و غیر مسلمان هم مشکل ایجاد می‌کند. مثلاً یک داور فوتبال سنگاپوری هست که اسم غیر بومی او در انگلیسی به صورت “Shamsul Maidin” و “Maidin Shamsul” می‌آید. من به “Search Engine” فارسی گوگل مراجعه کردم و در سایت‌های فارسی و عربی به این ضبط‌های متفاوت برخوردم:

سایت‌های فارسی: شمسول مایدین، میدین شمسول، شمسول محیی الدین، معایدین شمسول، شمس الماعدین، شمسول مائدین…

سایت‌های عربی: شمسول مایدن، شمسول مادنین، معایدین شمسول، ماعدین شمسول، شمسول مایدین، مایدین شمسول، شمسول مادین، میدین شمسول، شمسول محیی الدین، شمسول مادیان، شامسول مادین…

خلاصه آنکه این جور اسم‌های عربی که از دو کلمه ترکیب شده است، هر دو کلمه آن‌ها با هم یک معنای واحد دارد و باید هر دو کلمه همیشه با هم بیاید و آوردن یک کلمه آن‌ها به تنهایی، آن هم در ترکیب با حرف تعریف “ال” (definite article)، درست نیست. مثلاً اسم مرکب “شمس الواعظین”، “شمسول”، “واعظین”، “شمس” یا “اول واعظین” نیست، همیشه “شمس الواعظین” است.
منبع: مدرسه روزنامه نگاری