ترجمه اشعار نزار قبانیترجمه شعر عربی به فارسی - ترجمع فارسی اشعار نزار قبانی

بررسی تطبیقی شعر نزار قبانی و شاملو

بررسی ویژگی‌های شعری شاملو و نزار قبانی با تکیه بر نظریۀ زبانشناسی قطب‌های استعاری و مجازی یاکوبسن

برای دانلود فایل کامل مقاله اینجا کلیک کنید

چکیده
آنچه در این مقاله مورد بررسی قرار می‌گیرد نحوه انتخاب و ترکیب بر روی «محور جانشینی» و «محور هم‌نشینی» در شعر دو شاعر معاصر فارسی «شاملو» و شاعر عرب «نزار قبانی» است تا از منظر زبان‌شناسی، شیوه‌ی زیبایی‌آفرینی این دو شاعر بررسی و مقایسه شود. در راستای این هدفْ به تبیین بررسی ادبیات از دیدگاه زبان‌شناسی پرداخته و دفتر «آیدا در آینه» از شعر شاملو و «بلقیس» از شعر نزار قبانی را بررسی کرده‌ایم. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که شاملو شعر خود را به گونه‌ای نوشته کرده است که درک هر بیت در گرو اندیشیدن خواننده و دستیابی وی به انتخاب‌های شاعر از روی محور جانشینی است درحالی‌که مخاطب در اشعار قبانی غالباً با ترکیب‌های شاعر بر روی محور همنشینی روبه‌رو است و همین عامل سبب درک آسان اشعار و مفاهیم آن شده است. در نهایت گرایش شاملو به سمت فرایند انتخاب بر روی محور جانشینی، سبب ایجاد فضای خاصی چون ایجاد معانی ضمنی در ابیات، پیچیدگی، ابهام، دوری مدلول و مصداق از یکدیگر و گرایش قبانی به سمت فرایند ترکیب سبب توضیح ابیات، نزدیکی مدلول و مصداق و درک آسان ابیات شده است.

همچنین بخوانید: تأثیر زبان عربی بر نظام واجی زبان فارسی

کلیدواژه‌ها

قطب‌ استعاری قطب مجازی نقش‌های زبان رومن یاکوبسن شاملو نزار قبانی

کتابنامه
– آقابابایی، سمیه. (۱۳۹۵). سبک­شناسی ادراکی: تحلیل مقایسه­ای سبک در آفرینش­های هنری (معماری، نقاشی، خوشنویسی) دور­ه مکتب هندی. نعمت­الله ایرانزاده. رساله دکتری. دانشگاه علامه­طباطبائی.
– ادونیس، علی احمد سعید. (۱۹۸۵). سیاسه الشعر. بیروت: دار الآداب.
– انوشه، حسن. (۱۳۷۶). فرهنگ­نامه ادب فارسی. تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
– بالو، فرزاد. (۱۳۹۵). «نگاهی به بوطیقای شعر در اندیشه­ی احمد شاملو و نزار قبانی». مجله پژوهش­های تطبیقی زبان و ادبیات ملل. س۲٫ ش ۷٫ صص ۷۳ـ۸۹٫
– بدیده، رشید. (۲۰۱۰). «البنیات الأسلوبیه فی مرثیه بلقیس لنزار قبانی». بلقاسم لیباریر. رساله الماجستیر. جامعه الحاج لخضر- باتنه.
– برتنس، یوهانتس. (۱۳۸۴). مبانی نظری ادبی. ترجمه­ی محمدرضا ابوالقاسمی. تهران: نشر ماهی.
– بهار، محمدتقی. (۱۳۶۹). سبک­شناسی یا تاریخ تطور نثر فارسی. جلد اول. تهران: موسسۀ انتشارات امیرکبیر.
– پاشایی، عسکری. (۱۳۷۸). نام همه­ شعرهای تو: زندگی و شعر احمد شاملو. تهران: ثالث.
– پورنامداریان، تقی. (۱۳۷۴). سفر در مه، تاملی در شعر احمد شاملو. تهران: نگاه.
– جیوسی، سلمی خضراء. (۲۰۰۱). الاتجاهات و الحرکات فی الشعر العربی الحدیث. ترجمه: عبدالواحد لؤلؤه، بیروت: مرکز دراسات الوحده العربیه.
– حیدری، رسول. (۱۳۹۰). «رویکردهای شعر معاصر عربی»، فصلنامه درّ دری. سال اول، شماره اول، زمستان، صص ۶۱-۸۱٫
– حداد، قاسم. (۲۰۰۰). الأعمال الشعریه. المجلد الثانی. بیروت: الموسوعه الشعریه.
– دستغیب، عبدالعلی. (۱۳۷۳). نقد آثار شاملو از دستغیب. تهران: آروین.
– راشد، ذیاب و داؤد، جمانه إبراهیم. (۲۰۱۵). «السمات الأسلوبیه فی قصیده بلقیس لنزار قبانی». مجله دراسات فی اللغه العربیه و آدابها. العدد العشرون. شتاء. صص ۵۱- ۷۰٫
– سلیمی، علی. (۱۳۸۵). «ایهام و پیچیدگی در شعر معاصر». ­ مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد. دوره۳۹، شماره۱، صص۲۵-۳۸٫٫
– سوسور، فردینان دو. (۱۳۷۸). دوره­ زبان­شناسی عمومی. ترجمۀ کورش صفوی. تهران: هرمس.
– شاملو، احمد. (۱۳۸۷). مجموعه آثار، دفتر یکم: شعرها. تهران: نگاه.
– شفیعی کدکنی، محمدرضا. (۱۳۹۳). شعر معاصر عرب. تهران: سخن.
– شمیسا، سیروس. (۱۳۷۴). بیان و معانی. تهران: نشر فردوس.
– شمیسا، سیروس. (۱۳۸۶). سبک­شناسی شعر فارسی. تهران: میترا.
– صفوی، کورش. (۱۳۹۰). از زبانشناسی به ادبیات. جلد اول ـ نظم. تهران: انتشارات سوره­ی مهر.
– صفوی، کورش. (۱۳۹۰). از زبانشناسی به ادبیات. جلد دوم ـ نثر. تهران: انتشارات سوره­ی مهر.
– صفوی، کورش. (۱۳۹۱). آَشنایی با زبان­شناسی در مطالعات ادب فارسی. تهران: علمی.
– صلاحی­مقدم، سهیلا و اصغرنژاد فرید، مرضیه. (۱۳۹۲). «مضامین تغزل اجتماعی در اشعار – نزار قبانی و احمد شاملو». مجله مطالعات ادبیات تطبیقی. س۷٫ ش۲۶٫ صص۶۹ـ۸۹٫
– طالبی قره­قشلاقی، جمال. (۲۰۱۶). «التحلیل الصوتی و الدلالی فی قصیده بلقیس لنزار قبانی، مقاربه فی ضوء منهج النقد الصوتی». مجله الجمعیه الإیرانیه للغه العربیه و آدابها. العدد الأربعون، خریف. صص ۷۹- ۹۸٫
– عیده، عطار و انتصار، عبدی. (۲۰۱۶). «ذات الحزن فی قصیده بلقیس لنزار قبانی» منصوریه فتحی. رساله الماجستیر. جامعه العربی التبسی- تبسه.
– گلی چناری، پروانه. (۱۳۹۴). بررسی تطبیقی عنصر رنگ در اشعار احمد شاملو و نزار قبانی. رضا سمیع­زاده. پایان­نامهکارشناسی ارشد. دانشگاه بین­المللی امام خمینی (ره).
– غلامرضایی، محمد. (۱۳۸۱). سبک­شناسی شعر فارسی: از رودکی تا شاملو. تهران: جامی.
– غیاثی، محمدتقی. (۱۳۶۸). درآمدی بر سبک­شناسی ساختاری. تهران: شعله اندیشه.
– فالر، راجر و همکاران. (۱۳۸۱). زبانشناسی و نقد ادبی. ترجمۀ مریم خوزان و حسین پاینده. تهران: نشر نی.
– فؤاد، نعمات. (۲۰۰۹). خصائص الشعر الحدیث.دمشق: دارالفکر العربی.
– فهمی، عین النازل. (۲۰۱۶). قصیده بلقیس لنزار قبانی (دراسه تحلیلیه سمائیه لریفاتیر). کالیجاکا: کلیه الآداب و العلوم الثقافیه.
– قبانی، نزار. (۲۰۱۳). الأعمال الکامله للشاعر، نزار قبانی شاعر الحب و الثوره، الطبعه الأولی، بغداد: مکتبه هانی.
– «قراءه تطبیقیه فی قصیده بلقیس لنزار قبانی».
https://www.addustour.com/articles/22384
– کزازی، میرجلال­الدین. (۱۳۶۸). زیبایی­شناسی سخن فارسی(۱)ـ بیان. تهران: نشر مرکز.
– مجابی، جواد. (۱۳۸۰). آینه بامداد طنز و حماسه در شعر شاملو. تهران: فصل سبز.
– محمد القعود، عبدالرحمن. (۲۰۰۲). الإبهام فی شعر الحداثه، الکویت: علم المعرفه.
– مریدن، عزیزه. (۱۹۷۱). حرکات الشعر فی العصر الحدیث. دمشق: نشر الریاض.

بررسی تطبیقی شعر نزار قبانی و شاملو

By شرکت ناسار - تجارت با عراق

دکتر حبیب کشاورز عضو هیأت علمی دانشگاه سمنان - گروه زبان و ادبیات عربی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *