مبانی رویکردی در تألیف کتاب دانشگاهی «مکالمه زبان عربی» بر اساس اصول آموزش زبان خارجی
برای دانلود فایل کامل مقاله اینجا کلیک کنید
نویسنده
دانش محمدی رکعتی
دانشگاه شیراز، دانشکده ادبیات و علوم انسانی
چکیده
با وجود منابع کمک‌آموزشی متنوع، همچنان کتاب منبع اصلی در اغلب برنامه‌های آموزش زبان خارجی به شمار می‌رود. اهمیت کتاب در آموزش زبان خارجی به قدری است که غالباً روش تدریس مدرس و روش یادگیری زبان‌آموز به میزان بسیار بالایی متأثر از کتاب است. در آموزش مکالمۀ زبان عربی نیز همچنان کتاب، محوریت دارد. در پژوهش حاضر تلاش می‌شود تا با استناد به اصول نوین آموزش زبان خارجی، به بررسی مهم‌ترین مبانی رویکردی تألیف کتاب مکالمۀ زبان عربی پرداخته شود. در این پژوهش با مراجعه به منابع آموزش زبان خارجی، مهم‌ترین مبانی نیازسنجی، رویکرد اهداف، نوع محتوا و عناصر آن و ویژگی‌های تمارین کتاب آموزش مکالمه زبان خارجی بررسی شد. از جمله مبانی ارائه شده در این پژوهش الگوی نیازسنجی بر اساس نقص‌ها، ضرورت‌ها و خواسته‌ها، طراحی اهداف بر اساس یک یا تلفیقی از فلسفه‌های موجود از جمله عقلانیت آکادمیک، اهداف اجتماعی و اقتصادی، تمرکز بر زبان‌آموز، بازسازی ساختار اجتماعی و تنوع فرهنگی و ارائه محتوا در قالب محتوای قواعدی یا ساختاری، واژگانی، موقعیتی، نقشی، موضوعی، مهارتی و تکلیف‌محور است.
کلیدواژه ها
مبانی تألیف کتاب زبان عربی؛ مکالمۀ عربی؛ نیازسنجی طراحی محتوا؛ اهداف محتوای زبان خارجی؛ انواع محتوای زبان خارجی
بهترین روش‌های آموزش زبان به کودکان
مجله شهرزاد: سال اول زندگی، بچه به جز گریه و صداهایی که پدر و مادر به زور می‌خواهند ثابت کنند معنی خاصی دارد، روش ارتباطی دیگري نمي‌شناسد. چند سال بعدی هم والدین با شیرین زبانی کودک و این‌که او هر بار چه کلمه جدیدی را یاد گرفته است، سرگرمند، اما بعد از این مدت بعضی از پدر و مادر‌ها دنبال سرگرمی دیگری می‌روند و آن اين است كه به کودک‌شان زبان دیگری یاد بدهند. به همین دلیل در خیلی از مهمانی‌ها بچه‌هایی را مي‌توان ديد که به اصرار والدین برای عمو یا خاله‌شان غلط يا درست از یک تا 10 را به انگلیسی می‌شمرند یا اپل می‌گویند و اورنج را نشان می‌دهند.
اما از ابتدای دهه 90 با مطرح شدن موضوع دهکده جهانی و زبان بین‌المللی و البته نتیجه تحقیقات بعضی دانشمندان آموزش زبان دوم رنگ و بوی جدی‌تری به خود گرفته است. تحقیقات نشان داده بچه‌هایي که زبان دوم یاد می‌گیرند، هوش اجتماعی بالاتری دارند.
اما واقعا از چه سالی باید آموزش زبان به کودکان را شروع کرد؟
بسیاری از کار‌شناسان بر این باورند هرچه زبان دوم در سنین پایین‌تری به کودک آموزش داده شود احتمال این‌که کودک در سال‌های بعد در یادگیری این زبان موفق‌تر باشد، بیشتر است. در سال ۱۹۹۶ یک مقاله در روزنامه نیوزویک منتشر شد که نتایج یک تحقیق را بررسی می‌کرد. بر اساس این تحقیق، کودکی که بعد از 10 سالگی شروع به آموختن زبان دوم کند با احتمال کمتری ممکن است بتواند بعدها این زبان را مانند کسانی که آن زبان، زبان مادری‌شان است، صحبت کند. نتایج این تحقیق توسط زبان‌شناسان زیادی تایید شده است و به دنبال این تحقیق، تحقیقات بسیار دیگری هم انجام شد که بر همین موضوع تاکید داشت.
بررسی‌های بیشتر در مورد یادگیری زبان در سنین پایین نشان داد کودک نه تنها با یادگیری زبان، برخورد اجتماعی‌اش تقویت می‌شود و در ارتباط با دیگر بچه‌ها موفق‌تر عمل می‌کند، بلکه این مسئله می‌تواند باعث پیشرفت عملکرد کلی کودک در بقیه دروس در مدرسه نیز بشود. در تحقیقی روی بچه‌های مدارس یکی از کشورهای غیرانگلیسی زبان، کودکانی که بیش از ۴ سال به یادگیری زبان دوم (اغلب زبان انگلیسی) پرداخته بودند نسبت به بچه‌هایی که زمان کمتری آن زبان را آموزش ديده بودند یا اصلا زبان دومی را یاد نگرفته بودند، در امتحان جامع و تست‌های مورد نظر تحقیق نتایج بهتری کسب کردند. طبق این تحقیق بچه‌هایی که زبان دوم یاد گرفته بودند حتی از بچه‌هایی که به یادگیری ریاضی پرداخته بودند هم موفق‌تر عمل کرده بودند.