تجزیه ترکیب عربیدانلود کتاب المورد النحوی الکبیر - نمونه های تجزیه و ترکیب کامل جملات عربی

دانلود کتاب المورد النحوي الكبير (نماذج من التحليل النحوي في الأعراب والأدوات والصرف)

نویسنده : فخر الدين قباوة

برای دانلود مستقیم کتاب اینجا کلیک کنید

تحلیل صرفی و نحوی ابیات و جملات عربی به شکل دقیق و کامل

 


شیوه تجزیه کلمات:
یک: تجزیه فعل

بناء فعل: ثلاثی یا رباعی – مجرّد یا مزید؟
ضَرَبَ : ثلاثی مجرد
اِضْطَرَبَ: ثلاثی مزید
دَحْرَجَ: رباعی مجرد
تَدَحْرَجَ: رباعی مزید
نوع فعل:
ماضی
مضارع
امر
مبدأ اشتقاق فعل:
مصدر است یا غیر مصدر
ضَرَبَ : از مصدر الضرب مشتق شده
اضْطَرَبَ : از مصدر اضطراب
دَحْرَجَ : از مصدر دحرجة
تَدَحْرَجَ : تَدَحْرُج
غیر مصدر: اسم جامد یا مرکّب اضافی یا جمله
أَصْبَحَ : از کلمه صبح که اسم جامد است.
حَمْدَلَ یعنی: قال الحمدلله (یعنی کسی الحمدلله گفت)
رجوع کنید به صفحه 190صرف ساده ویرایش جدید
فعل یا متصرّف است یا غیر متصرّف(جامد)
فعل متصرّف : فعلی است که ماضی ، مضارع ، امر و مشتقات فعل را به همراه صیغه های مربوطه داراست بر خلاف فعل متصرف که همه این امور را دارا نیست. ضَرَبَ یَضْرِبُ إِضْرِبْ ضارب
فعل غیر متصرّف :
دائماً ماضی:
افعال مدح و ذمّ ( نعم ،بئس،ساء، حبّذا )
دو فعل تعجّب ( ما أَفْعَلَهُ، أَفْعِلْ بِهِ )
افعال استثناء (خلا، عدا، حاشا)
اخوات کاد (کرب، عسی، حَرَی، إِخْلَوْلَقَ، أَنْشَأَ، أَخَذَ)
افعالی دیگر مانند : (ما دامَ ، لَیْسَ ،کَثُرَ ما ، قَلّما ، شَدَّ ما ، طالَما، سُقِطَ فی یَدِه ، هَدَّ …)

دائماً مضارع: أَ تَقُولُ؟ به معنای أ تَظُنُّ؟ و ….
دائماً امر: هَبْ، تَعَلَّمْ، هاتِ، تَعَالَ …
فعل بدون ماضی: یَذَرُ
فعل بدون امر: زال یَزال، بَرِحَ یَبْرَحُ و….
رجوع کنید به صفحه 191 صرف ساده ویرایش جدید
فعل معلوم یا مجهول؟
مثال:
ضَرَبَ : ضُرِبَ
یَضْرِبُ : یُضْرَبُ
إِضْطَرَبَ : إِضْطَرَبَ
یَضْطَرِبُ : یُضْطَرَبُ
دَحْرَجَ : دُحْرِجَ
یُدَحْرِجُ : یُدَحْرَجُ
تَدَحْرَجَ : تُدُحْرِجَ
یَتَدَحْرَجُ : یُتَدَحْرَجُ
قال : قیل
یَقُولُ : یُقالُ

فعل لازم یا متعدی؟
متعدی بنفسه یا متعدی بغیره؟

ضرب زید بکرا – ذهب زید ببکر

تعداد مفاعیل:
یک مفعول: ضَرَبَ زید بکراَ
سه مفعول: اعلم خالدا زیدا قائما
دو مفعول: به قسم تقسیم می شوند.
علم زید بکرا قائما (افعال قلوب)،
جعلت زیداَ ضاحکاَ (افعال تصییر) ،
اعطیت زیدا درهما (افعال باب اعطی)

دانلود کتاب المورد النحوی الکبیر – نمونه های تجزیه و ترکیب کامل جملات عربی

حروف اصلی فعل کدام است؟
فعل سالم یا غیر سالم؟ صحیح یا معتل؟ (کدام قسم از معتلات: مثال اجوف ناقص لفیف)
هر کدام از صحیح و معتل، مهموز است یا مضاعف ؟
*مهموز الفاء مهموز العین مهموز اللام
*مضاعف؟
وزن کنونی فعل
وزن سابق فعل در صورت ادغام یا تخفیف یا اعلال:
منبع بخش آخر : http://tt-ej.ir

By شرکت ناسار - تجارت با عراق

دکتر حبیب کشاورز عضو هیأت علمی دانشگاه سمنان - گروه زبان و ادبیات عربی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *